Chỉ mục bài viết |
---|
Bên Kia Là Phía Mặt Trời Mọc |
Trang 2 |
Tất cả các trang |
Bên Kia Là Phía Mặt Trời Mọc
Tác giả: Phan Tưởng Niệm
Quân gõ cửa, gặp người chủ nhà mới, chàng hỏi thăm về người chủ nhà cũ - vợ chàng, người đàn ông – chủ nhà mới cho chàng biết là ngôi nhà này được ủy ban phường Trần Hưng Ðạo cấp cho ông ta vì ông ta là một cán bộ phường, và ngôi nhà này là “của thằng sĩ quan ngụy bị bắt đi cải tạo rồi”.
Vậy thì Yên Dung đã đi đâu rồỉ Và em đang ở nơi nào hả Yên Dung ! , cuộc sống của em ra saỏ Hơn tám năm trong trại tù cải tạo anh nhớ em và con vô cùng. Em chưa một lần thăm anh, nhưng anh chẵng trách em đâu, vì anh biết em rất khó khăn trong cuộc sống, hơn nữa khi anh ra đi, con của chúng ta cũng mới vừa đầy tháng tuổị Nỗi khổ này anh rất thông cảm cho em– Quân lang thang qua con phố buổi trưạ Nhìn con phố ngày xưa, lòng Quân cảm thấy xót xạ
Quân qua con đường Phan Thanh Giản, đến nhà Quang – bạn chàng. Ngôi nhà đóng cữa im lìm. Chàng gõ cữạ Một người đàn bà bước ra :
- Chào ông, ông hỏi aỉ”
- Xin lỗi bà, tôi muốn hỏi ông Quang – Nguyễn thanh Quang, còn bà đây là…”
- Dạ tôi là vợ anh Quang, mời anh vô nhà, anh Quang đi về thăm mẹ ảnh bị bệnh, có lẽ cũng sắp về rồi đó, anh” .
Thật Quân không ngờ, người đứng trước mặt chàng là Thanh Thanh
– Nguyễn thị Thanh Thanh, cô nữ sinh hoa khôi của trường Nữ Trung Học Qui Nhơn ngày nàọ Tám năm trôi qua biết bao thay đổi, cảnh đời cũng như con người. Nhưng rồi Quân thầm nghĩ : “Mình cũng chẵng khác gì Thanh Thanh đâu ! Cô nàng đã không nhìn ra mình đó sao”.
- Bà… cô…bà… là Thanh Thanh?”
- Dạ, nhưng ông là ai, tôi nhớ như quen quen”
Quân gượng cười, một nụ cười chua chát:
- Tôi…anh…là Quân đây, Thanh Thanh không nhìn ra anh saỏ Tất cả giờ đã thay đổi quá rồi phải không Thanh?. Anh đã không nhìn ra Thanh và Thanh cũng không nhìn ra anh, không biết Quang thế nàọ Một thoáng sững sờ, . Thanh hỏi Quân trong sự ngạc nhiên tột cùng:
- Là anh sao Quân, thật em không ngờ là anh ! Anh thay đổi quá Quân à.”
- Thanh cũng vậy, cũng thay đổi lắm… tất cả đã thay đổi rồi phải không Thanh”
- Dạ ! em nghĩ vậỵ Quang cũng thay đổi lắm, anh ấy già đi nhiều và từ ngày ảnh đi “ cải tạo” về hay suy tư, không còn vui cười như ngày xưa”.
- Cười sao được hả Thanh, sau bảy lăm chúng ta đã tắt nụ cười rồi Thanh, à ! Quang về khi nào vậy Thanh?”.
“Aûnh về đã được gần một năm rồi anh .Thời thế đã đổi thay, em nghĩ các anh hãy vui lên mà sống., đừng nên bi quan, chán nản nữa. Hãy xây dựng lại cuộc đời mới anh ạ. Cái gì đã qua chúng ta nên để nó qua đi, nghĩ đến buồn lắm”.
- Ðúng, chúng ta hãy vui lên để mà sống”.
Quân chỉ còn biết than thầm với chính mình
Gặp lại bạn bè sau bao tháng năm xa cách, đêm nay hai bạn ngồi bên nhau tâm sự suốt đêm thâu. Ôn lại những kỷ niệm xưa, lúc hai đứa còn ngồi ở bậc trung học, rồi vào quân ngũ, rồi ra chiến trường, rồi vào nhà tù “cải tạo”. Tất cả, tất cả đã hiện về qua từng ký ức.
Ngày xưa, bạn bè gặp nhau vui đùa như pháo nỗ. Mày mày, tao tao cụng nhau từng ly rượu ấm. Còn bây giờ, chỉ có chén trà xanh hớp từng ngụm nhỏ – âm thầm ,lệ đắng nghẹn ngào Trong nỗi buồn miên man, Quang hỏi bạn:
- Quân ! bạn có dự tính gì cho tương lai sau khi bạn gặp lại vợ bạn?”
- Mới ra trại nên cũng chưa có tính toán gì hơn là tìm mẹ con của Yên Dung, sau đó vợ chồng sẽ thão luận. Cuộc sống bây giờ khó khăn lắm phải không Quang”
- Ðiều đó thì chắc bạn đã đoán được, nhưng chúng ta cố vương lên giành sự sống nghe Quân. Ngày mai bạn lên vùng kinh tế mới Gia Châm, nếu gặp được Yên Dung, tôi nghĩ bạn nên đưa vợ con về đây sống với vợ chồng mình rồi tính sau, chứ ở kinh tế mới khổ lắm. Lúc Yên Dung đi kinh tế mới, vợ chồng mình có khuyên Yên Dung đừng đi mà Yên Dung cứ bảo : “ em xung phong đi kinh tế mới để anh Quân sớm được thả về, vì cán bộ phường bảo vậy”, vợ chồng mình đã nói hết lời mà Yên Dung chẵng nghe, thật tội nghiệpYên Dung”.
Màn đêm buông xuống, gió khuya thổi lành lạnh. Hai bạn cứ ngồi say sưa trò chuyện. Cơn gió rít qua, mái tôle khua động, thằng bé con của Quang giật mình thức giấc khóc thét làm chấm dứt câu chuyện của hai ngườị Quang đi vô buồng ngủ – nằm xuống bên cạnh thằng bé, ôm con vào lòng, vuốt ve con ngủ. Bên ngoài, Quân vẫn còn ngồi bên tách trà xanh đã nguội lạnh từ lúc nào, chàng đang mơ tưởng đến ngày mai gặp lại vợ con, nỗi mừng vui biết kể sao cho xiết.
Chuyến xe cuối đã đưa Quân đến thành phố Pleiku và rồi chàng lại lên một chiếc xe khách tồi tàn khác để đến vùng Kinh tế mới Gia Châm. Ngồi trên xe, chạy qua con đường mà ngày xưa Quân đã từng đến qua những lần hành quân. Những địa danh : Pleime, PleiYik, Lệ Minh, Thanh An, Thanh Giáo,Hàm Rồng lại hiện về trong trí óc Quân. Bạn bè năm xưa cùng chung đơn vị và biết bao chiến sĩ của tiểu đoàn 3/41/22 BB đã nằm xuống trên mảnh đất khô cằn này, nhìn lại những nơi đóng quân xưa, lòng Quân cảm thấy bùi ngùi Ðại Hản – Phan đình Thành, người anh cả của tiểu đoàn, người sĩ quan hai mươi chín tuổi xuất thân từ khóa 22A Võ Bị Ðà Lạt, như mới ngày nào đang xuất quân tiến chiếm đồi Lệ Minh và rồi đã anh dũng nằm xuống nơi chiến trường khi vừa chiếm trọn mục tiêu ; Xích Thố – Nguyễn Xích Hùng , thằng bạn từ hồi còn ngồi trên ghế trung học Cường Ðể, thằng bạn đào hoa nhất lớp, lượm đâu được bốn câu thơ mà đã làm cho các em nữ sinh điên đảo:
Ta còn lại đêm nay
Bầy sao hôm vừa tắt
Ta còn một tiếng em
Xin đừng làm rơi mất ,
Đang oai hùng chống trả địch quân với chiến thuật biển người trên đồi Thanh Giáo, bằng phương pháp cuối cùng là gọi pháo binh, phi cơ oanh tạc lên chính điểm đóng quân của mình để rồi cùng chết với kẻ thù, bỏ lại người yêu – cô bé Bắc Kỳ nho nhỏ – Khỗng bạch Yến của trường nữ trung Học Trinh Vương ; Hắc Sơn – Trần Ngọc Triêm chết tức tửi trên chiếc thiết vận xa M113 bởi một quả súng cối của địch quân, bỏ lại người vợ trẻ vừa mới sinh đứa con đầu lòng mà Triêm chưa biết mặt con mình ra sao ! ; Hoàng Ðạo – Từ Thái Lai đã nằn xuống nơi chiến trường Thanh An, bỏ lại mẹ già và một tình yêu vừa chớm nỡ – cô nữ sinh thôn dã : Nguyễn thị Hồng Loan của quận lỵ nhỏ bé Phù Mỹ trong một lần hành quân Mỹ Chánh mà hai người đã gặp. Còn! và còn biết bao hình ảnh gợi lại trong trí nhớ Quân,
Theo sự chỉ dẫn của bác tài xế xe đò, Quân theo con đường đất đi về phía dãy nhà tranh nơi có văn phòng của trụ sở thôn để vào hỏi thăm tin tức mẹ con Dung. Buổi chiều không làm việc nên trụ sở đóng cửa, gặp một người đàn bà lớn tuổi đang đi trên đường, Quân chận lại hỏi thăm mới biết trước đây mẹ con Yên Dung cùng ở chung xóm với bà, và bà ta nói với chàng :
- Câu chuyện dài dòng lắm, mời cậu ghé nhà tôi, tôi sẽ kể hết cho cậu nghe”
- Dạ ! cảm ơn bà”.
Quân bước theo người đàn bà lạ. Ðến nha, người đàn bà lại bảo chàng:
- Mời cậu vô nhà, uống nước, nghỉ mệt rồi tôi sẽ kể chuyện cho cậu nghe”
Ngồi trong nhà tranh đơn sơ, Quân chờ đợi người đàn bà kể về chuyện của vợ con mình, lòng chàng đang hồi hộp, đầu óc cứ suy nghĩ miên man:
- Thưa bà ! Tôi đang nóng lòng muốn biết về tin tức của vợ con tôi, xin bà nói chọ Hơn tám năm rồi tôi không biết gì về mẹ con nàng”.
- Bây giờ, trời đã chiều chắc là cậu về cũng không còn kịp xe, tối nay mời cậu ở lại đây chơi với vợ chồng chúng tôi, chờ ông nhà tôi về rồi chúng tôi sẽ nói tường tận cho cậu biết, đừng nôn nóng. Thế nào cậu cũng phải ở lại thôi, vì ngày mai còn có việc cho cậu làm đó.”
- Tôi phải làm việc gì, thưa bà !”
- Rồi cậu sẽ biết”
Buổi chiều xuống dần, ánh nắng đã tắt hẳn, dù sao thì tối nay Quân cũng phải ở lại nơi nhà người đàn bà này thôi, vì vậy nên nằm trên chiếc võng con chàng ngủ say lúc nào không hay, đến khi nghe tiếng người đàn bà gọi chàng dậy dùng cơm, thì chàng mới biết là mình đã ngủ một giấc dàị Một người đàn ông đã lớn tuổi, có lẽ là chồng người đàn bà bảo chàng:
- Cậu dậy rửa mặt rồi vào dùng cơm”
- Dạ ! cảm ơn bác”
Cơm nước xong, vợ chồng nguời đàn bà mời Quân ra sân ngồi mát.Ðêm nay là đêm trăng rằm nên ánh trăng rất rõ, cơn gió mùa hè thổi qua từng cơn nhẹ man mát. Bắt đầu câu chuyện, người đàn ông đưa tay chỉ về ngôi nhà bên cạnh bảo với Quân:
- Ngôi nhà này là nhà của mẹ con cô Yên Dung đấy, Mẹ con cô Yên Dung đối với vợ chồng tôi như con cháu trong nhà, có gì đều san xẻ cho nhau. Chúng tôi nương tựa với nhau mà sống trong gần bảy năm naỵ” Bỗng nhiên giọng người đàn ông lạc đi, xúc động:
- Tội nghiệp ! tội nhgiệp lắm cậu ơi !”
Trong lúc người đàn ông kể chuyện thì người đàn bà không ngăn được dòng lệ, từng tiếng nấc lại vang lên. Quân chưa hiễu chuyện gì nhưng lòng chàng cũng cảm thấy nao nao. Người đàn ông kể tiếp:
- Vợ chồng tôi và mẹ con cô Yên Dung lên vùng kinh tế mới này đã hơn bảy năm nay, nghĩa là sau khi cậu đi ở tù gần một năm”. Người đàn bà chen vào:
“ Xuỵt ! cải tạo ông à !”. Người đàn ông phản bác:
- Ở tù chứ cải tạo gì, chúng nói cho tốt thôi Cải tạo là cải tạo cái gì? Ai làm gì mà cải tạo, cải tạo gì tới hàng chục năm mà không cho người ta biết cải tạo về việc gì?. Người đàn bà cảnh giác chồng:
- Nói nhỏ nhỏ đi ông, coi chừng bọn nó nghe được không hay, nhất là đề phòng thằng Công An Phong đó, nó nghe được là mình đi ở tù thôi”.
Người đàn ông tiếp tục câu chuyện:
- Khi mới lên đây tôi có hỏi cô Yên Dung– cô lên đây làm gì cho khổ, nhất là trong nhà không có đàn ông, làm sao lao động. Cô bảo – Cô lên đây là vì chồng cô.
Cán bộ phường nói
– nếu cô chịu đi kinh tế mới thì chồng cô sẽ được thả về sớm, nên cô phải đi thôi. Mới đầu lên đây chúng tôi khổ lắm, mỗi tháng chúng tôi chỉ lãnh được mười ký gạo, còn lương thực thì tự túc, có rau ăn rau, có cá ăn cá., thiếu cơm gạo chúng tôi phải đào củ mì, củ chuối sống tạm qua ngày. Con anh – cháu Minh thì chẵng học hành gì, vì có trường đâu mà học, hằng ngày theo mẹ ra đồng làm ruộng, vô rẫy đào củ mì, củ lang. Một ngày, cách đây một năm, cháu bị bệnh sốt xuất huyết, không thuốc thang chạy chữa nên cháu đã ra đi. Sau khi cháu Minh chết, cô Yên Dung như người điên loạn, không còn làm việc gì nữa, thấy vậy nên vợ chồng chúng tôi mới dẫn cô qua ở bên nhà chúng tôị Mỗi tối cô Yên Dung thường qua nhà cô nhan khói cho cháu Minh, nhưng rồi một hôm – cách đây khoãng nửa năm, cô Yên Dung đi qua nhà cô thắp nhang, lâu quá mà không thấy về , vợ chồng tôi cầm đèn qua gọi cô về, thì phát giác cô đã nằm chết trên giường từ lúc nào rồi,. Vợ chồng tôi và bà con thôn xóm chôn cất mẹ con cô Yên Dung sau vườn nhà cô, bàn thờ thì vợ chồng tôi hàng ngày nhan khói Chúng tôi nghĩ, ngày nào cậu ra khỏi tù thì sẽ lên đây, điều này quả không sai, bây giờ tối rồi, sáng mai chúng tôi sẽ dẫn cậu qua nhà thăm mộ mẹ con cô Yên Dung.”
Nghe những lời của người đàn ông kể lại, lòng Quân đau xót vô cùng, Chàng không ngờ, ngày chàng trở về lại là ngày tang thương dâu biển . bao năm sống trong nhà tù “ cải tạo” chàng cứ nghĩ là Yên Dung đã phụ chàng, điều này chàng cũng không trách gì Yên Dung, vì ngày chàng ra đi, Yên Dung chỉ là người con gái hai mươi tuổi vừa rời ghế nhà trường , theo chồng chưa đầy một năm. Tiền bạc, của cải chẵng có gì để lại choYên Dung, trong lúc Yên Dung còn mang nặng một đứa con thơ vừa tròn tháng tuổi. Nếu vì hoàn cảnh mà Yên Dung bước đi bước nữa thì đó cũng là điều tất nhiên không có gì để Quân oán hận. Nhưng nay đã khác, Yên Dung không phụ chàng mà nàng đã chết vì muốn chàng sớm trở về đoàn tụ cùng mẹ con nàng, nên nàng đã nghe theo lời xúi bảo của những tên vô nhân mà mẹ con nàng phải bỏ xác nơi rừng thiêng , nước độc. Bỗng nhiên Quân tự hỏi – ngày mai này ta phải làm gì đây? Cuộc sống của ta còn có nghĩa gì khi mà vợ con đã chết, gia đình đã tan nát.Không phải chỉ một gia đình ta chịu cảnh đoạn trường này, mà phải nói biết bao gia đình gặp cảnh tang thương như gia đình ta sau năm một ngàn chín trăm bảy mươi lăm hàng trăm ngàn, hàng triệu không chừng ! vậy ta phải làm sao để đồng bào ta thoát cảnh đọa đày này? Chỉ còn con đường duy nhất là dấn thân cho đại cuộc. Vâng ta phải dấn thân cho đại cuộc
Ðứng trước mộ vợ con, Quân không sao ngăn được dòng lệ, nước mắt chàng chảy xuống xót thương cho thân phận của mẹ con Yên Dung và cũng xót thương cho thân phận bà con nơi vùng kinh tế mới rừng thiêng, nước độc nàỵ Và biết đâu đó, nơi những vùng kinh tế mới xa xôi hẻo lánh khác, hàng ngàn người dân đang sống trong đọa đày cơ cực bởi chính sách độc tài đảng trị, đưa đất nước đến cảnh đói khổ, bần cùng . Cả đất nước này rồi sẽ ra saỏ Khi mà bọn quỷ đỏ đang đè đầu, cưỡi cổ người dân. Ðầu óc Quân mông lung nghĩ ngợi
Ðứng trước bàn thờ, nhìn tấm hình Yên Dung nở nụ cười tươi, tấm hình mà Yên Dung đã tặng Quân lúc mới yêu nhau làm Quân xúc động vô cùng - Trước khi trở lại thành phố biển Qui Nhơn để lo cho một cuộc sống mới, Quân ân cần gủi gấm mộ phần mẹ con Yên Dung cho chú thím Dậu – tên của vợ chồng người đàn bà tốt bụng, và chàng hẹn một ngày trở lại vùng kinh tế mới này hốt cốt cho mẹ con Yên Dung . Tuy mới quen nhau, nhưng buổi chia tay không sao ngăn được dòng lệ. Về lại Qui Nhơn, Quân đã kể hết mọi chuyện cho vợ chồng Quang nghe, Thanh Thanh cảm thương bạn, nước mắt nàng cứ tuôn chảy, nàng không ngờ số phận của Yên Dung lại thảm thương như vậy . Mới ngày nào hai đứa còn cắp sách đến trường tung tăng chạy nhảy, mỗi lần ra ủy lạo nơi đơn vị của Quân, Thanh Thanh đều bảo Yên Dung: “ hãy chuẩn bị tinh thần nghe em gái, đừng có run đấy em ạ !” và rồi nhiều lần Thanh Thanh cũng trêu chọc Yên Dung: “yêu ai mày không yêu, yêu chi cái anh chàng đen thui, đen thủi như ông Hynos vậy Yên Dung” và Yên Dung đã trả lời với Thanh Thanh “tao yêu cái đen thui, đen thủi , cái ông Hynos đấy mày ạ !”
Một buổi chiều lang thang qua con đường biển, ghé vào ngôi trường xưa của Yên Dung. Chiếc ghế đá năm xưa mỗi lần về phép Quân thường ngồi chờ Yên Dung tan trường, giờ vẫn còn nằm in bóng mà Yên Dung thì đã đi rồi Kỷ niệm xưa hiện về qua từng ký ức, như mới hôm qua đây thôi – em thơ ngây, nhỏ bé trong chiếc áo dài trắng trinh nguyên và rồi những lá tình thư ta trao gửi cho nhau trong tình yêu thánh thiện, bây giờ đã qua rồi có còn chăng chỉ là trong mộng tưởng:
Ghế đá lạnh.
Chiều tan trường. Rộn rã
Tuổi học trò thơ ngâỵ Ôi đẹp quá
ngôi trường xưa, sao chừ như xa lạ?
Thoáng chút buồn – ngày tháng đã đi qua
mới hôm nào giờ như thấy thật xa
dòng chữ nhỏ mỗi ngày in trang giấy
lá tình thư ta trao em ngày ấy
Bút mực nào còn đậm nét tình say
Tiếng cười đùa – em cô bé thơ ngây
Áo dài trắng tung bay giờ tan học
Ta hôn khẻ không gian qua suối tóc
và ru hồn trong giấc ngủ đêm say
Mới hôm nào giọng thỏ thẻ còn đây
em cô bé nữ sinh vừa mười tám
Trong ánh mắt là vườn sao trong sáng
Ta lặng thầm nghe tim đập cuồng quay
Ghế đá cũ trong sân trường còn đấy
Dấu hình em soi bóng nắng lung linh
Ta khẻ gọi tên em trong trống vắng
Dù bên thềm con nắng cứ lặng thinh .”
( Thơ: PTN)
Thấm thoát mà Quân nương tựa với vợ chồng Quang đã gần ba năm, hằng ngày chàng thuê xích lô chạy kiếm sống, tối về nhà vợ chồng Quang nghỉ. Cứ thế mà tháng ngày dần trôị Một hôm chàng bàn với vợ chồng Quang là muốn lên lại vùng kinh tế mới Gia Châm thiêu xác mẹ con Yên Dung rồi đem hài cốt về chùa thờ để mẹ con nàng khỏi tủi phần hồn, ý kiến này đã không được vợ chồng Quang chấp thuận, vì cho rằng Yên Dung mới mất, phần xác thịt chưa tan phải chờ thêm một thời gian nữạ Nghe lời vợ chồng Quang nên Quân cũng bỏ đi ý định thiêu xác vợ con, nhưng mỗi tối chàng thường vào chùa cầu nguyện cho mẹ con Yên Dung được sớm siêu thoát. Cuộc đời cứ vậy lẵng lặng trôi qua, nếu một ngày không gặp lại Trần văn Tâm, người bạn học cũ đã xa trường từ năm lớp đệ tứ. Tâm bảo với Quân :
- Cuộc đời của chúng ta đành chấp nhận với cuộc sống ngựa trâu này sao Quân? Chúng ta phải làm một cái gì Quân ạ ! Chúng ta không bận bịu gia đình thì sợ gì chứ ” “ Chúng ta phải làm gì đây hả Tâm?”
- Chúng ta phải làm những gì mà đất nước cần, đồng bào chúng ta cần. Ðó là canh tân đất nước khỏi cảnh đói nghèo lạc hậu, giải phóng đồng bào khỏi cảnh gông cùm xiềng xích bởi chủ thuyết độc tài, độc đảng.
- Bằng cách nàỏ”
- Gia nhập vào tổ chức”
- Tôi không nghĩ điều đó, và không làm nỗi điều đó”.
Thật ra Quân không phải là người ươn hèn khiếp nhược, trong thâm tâm Quân đã nghĩ điều đó từ ngày biết được mẹ con Yên Dung đã không còn sống trên cõi đời này, nhưng Quân chưa thực hiện được mộng tưởng của mình là vì Quân chưa tìm được tổ chức, hơn nữa trong cuộc đời quá nhiều cạm bẫy, lừa lọc – nhất là đối với kẻ thù đầy thủ đoạn xảo trá nên Quân phải đề phòng, với một người bạn như Tâm đã gần hai mươi năm mới gặp lạị Tâm bảo với Quân:
- Tôi biết bạn đang do dự vì bạn chưa tin tôi, điều đó cũng đúng thôi, vì gần hai mươi năm chúng ta mới gặp lại kia mà. Nhưng rồi thời gian sẽ chứng minh con người của tôi, tôi mong một ngày chúng ta sẽ gặp lại và cùng bước chung trên một con đường chúng ta muốn đi”.
- Tâm à ! vấn đề không phải tin, hay không tin mà là tôi đã quá mõi mệt. Hơn tám năm nằm trong trại tù, vừa về thì hay tin vợ con không còn nữa, đầu óc tôi không còn nghĩ gì khác hơn là tìm miếng cơm , manh áo tạm sống cho qua ngày, việc đời tôi không màn đến. Xin Tâm hiểu chọ”
- Chuyện đất nước là chuyện chung, tôi không nài ép bạn, nhưng tôi mong có những người hợp tác cùng chung chí hướng để giải thoát cuộc đời khổ cực của đồng bào ta ra khỏi gông xiềng độc tài, áp bức.”