Hồi Thứ Bảy Mươi Mốt

Trước mặt cha, Mạnh Lệ Quân tạ tội
Giữa triều chính, Lệ Thừa tướng tâu bày.

Khi Tố Hoa lui ra, Lệ Minh Đường liền sai Vinh Phát ra mời Mạnh Thượng Thơ và Mạnh Gia Linh vào.
Vinh Phát lắc đầu đáp :
- Tôi không dám ra đó đâu !
Lệ Minh Đường gắt :
- Thì mi cứ việc nghe lời ta, không sao đâu mà sợ !
Vinh Phát cực chẳng đã phải vâng lời bước ra nhà khách Mạnh Gia Linh Thoáng thấy, đưa mắt ra dấu bảo Mạnh Sĩ Nguyên . Mạnh Sĩ Nguyên nhìn thấy cũng biết là con Vinh Lang, so với năm xưa có phần lớn hơn và xinh đẹp hơn nhiều.
Vinh Phát chắp tay nói:
- Thừa tướng tôi dạy mời Mạnh Lão gia và Mạnh Học sĩ vào nhà trong.
Hai cha con Mạnh Sĩ Nguyên liền theo chân Vinh Phát vào thơ phòng, Lệ Minh Đường mới ngồi rồi quỳ xuống thưa:
- Đứa con Mạnh Lệ Quân bất hiếu này thọ tội bấy lâu, xin thân phụ và thân huynh tha thứ cho.
Con Vinh Lang cũng lạy thưa :
- Con đây không phải là Vinh Phát mà là Vinh Lang, xin yết kiến lão gia và công tử.
Mạnh Sĩ Nguyên hầm hầm sắc giận, nghiến răng nói:
- Ngày trước giữa triều đình mi tranh biện với ta, miệng lưỡi sắc như đao, thiếu chút nữa là thân già này vương phải tội rồi. Ngày nay, thân mẫu mi vì việc Mạnh Lệ Quân giả ở Vân Nam đến mà bịnh cũ lại tái phát, thế thì muôn sự do tại mi đó .
Lệ Minh Đường nói:
- Trước kia, khi tương nhận, con có dặn rằng nếu cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa hay thì nhất định con không thừa nhận. Huống chi ở lúc ở trong triều, giữa đủ mặt bá quan mà bảo con nhận làm sao được? Nhưng bây giờ con định sáng mai con sẽ dâng biểu xin xải trang. Con đoán biết thế nào Thánh thượng cũng giận dữ, khó mà bảo toàn tánh mạng. Vậy xin thân phụ cà thân huynh hãy ráng sức cứu con.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Thánh thượng là người nhân từ, chắc không hề chi đâu, duy chỉ có Lương Thừa tướng là nguy hiểm hơn cả, vì con đã làm dang dở cuộc đời con gái của người, thế nào người cũng làm khó dễ. Hơn nữa, môn sanh của Lương Thừa tướng chiếm đại số trong triều đình mà bảo ta chống trả làm sao cho nổi?
Lệ Minh Đường nói:
- Việc ấy không hề chi, xin thân phụ chớ lo. Vì con gái Lương Thừa tướng chính là Tô Yến Tuyết đó! Nguyên khi trước chị Tô Yến Tuyết hành thích Lưu Khuê Bích thất bại, nên gieo mình xuống Côn Minh trì, may gặp bà Cảnh Phu nhơn vớt lên, nhận làm nghĩa nữ. Chị đính ước cùng con sẽ cùng nhau nâng khăn sửa tráp cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa .
Lệ Minh Đường nói chưa dứt lời thì Tô Yến Tuyết từ ngoài bước vào cúi lạy Mạnh Sĩ Nguyên và thưa:
- Xin lão gia chớ lo, vợ chồng Lương Thừa tướng yêu tôi như con ruột, để tôi cầu xin người, thế nào người cũng thứ dung. Xin lão gia chỉ đề phòng phần Thánh thượng mà thôi.
Mạnh Sĩ Nguyên mừng rỡ, lật đật đỡ Tô Yến Tuyết dậy, rồi nói:
- Nàng đã vì tiện nữ mà liều thân, chịu thiệt thòi một kiếp hồng nhan, nay lại vì tiện nữ mà kêu cầu cứu nữa, ân đức ấy kể sao cho xiết.
Tô Yến Tuyết nói:
- Mẹ con tôi chịu ơn lão gia ngót mười sáu năm trời, làm sao báo đáp cho vừa? Xin lão gia chớ dạy quá lời!

Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Nếu được Lương Thừa tướng dung tình thì ắt xuôi việc, còn Thánh thượng vốn tánh nhơn từ, ta tin chắc người không bắt tội đâu, con hãy an tâm.
Lệ Minh Đường nói!
- Con biết chắc thế nào Thánh thượng cũng bắt tội, xin thân phụ chớ nên thờ ơ, hãy đến nói cùng nhà Hoàng Phủ bảo mau mau báo tin cho Hoàng hậu biết, nhờ người tâu lên Hoàng Thái hậu giáng chỉ ân xá cho thì mới có thể cứu mạng con được. Nhưng thân phụ và thân huynh phải giữ cho kín, kẻo tiết lộ ra thì hư việc.
Mạnh Sĩ Nguyên hỏi:
- Nhưng vì cớ gì mà con định sáng mai này dâng biểu xin cải trang?
Lệ Minh Đường đáp:
- Con làm quan đến mực này và đã mấy lần chấp chánh chủ khảo, môn sanh khắp thiên hạ, tưởng cũng đã mãn nguyện rồi, Nay không cải trang , còn đợi đến chừng nào nữa!
Hai cha con Mạnh Thượng Thơ nhận lời, cùng nhau lên kiệu ra về.
Nhắc qua, khi cha con Hoàng Phủ Kính về phủ, Thiếu Hoa mới thuật rõ mấy lời yêu cầu của Lệ Minh Đường rồi nói:
- Lúc đầu con mới vào thơ phòng. Lệ Thừa tướng làm ra vẻ giận dữ, nhưng sau lại tỏ vẽ vui mừng . Người hứa với con rằng: Nội trong vài ba ngày nữa đây sẽ có Mạnh Lệ Quân xuất hiện. Người bảo con về thưa với thân phụ hãy thông tin vào cung nhờ Hoàng Thái hậu can thiệp hộ. Con đoán chắc hôm nay người đã hồi tâm, muốn cải trang rồi đó.
Hoàng Phủ Kính nói:
- Ta tin chắc người uống Phiên tửu đã bị tháo giày bại lộ chân tướng rồi, nên bây giờ mới có ý định như vậy. Nhưng nếu đã khám nghiệm biết Lệ Thừa tướng là nữ lưu, sao Trưởng Hoa lại khg báo tin cho ta biết?
Doãn Phu nhơn gật đầu phụ họa:
- Phải đấy, vì xét ra Lệ Thừa Tướng lâu nay có điều gì phạm pháp đâu? Hôm nay bỗng dưng người bảo rằng người sẽ mang trọng tội, thì chắc chắn là cái tội gái giả trai rồi.
Doãn Phu nhơn nói vừa dứt lời, bỗng có nữ tỳ vào báo:
- Có cha con Mạnh Thượng thơ đến.
Hoàng Phủ Kính và Hoàng Phủ Thiếu Hoa vội vàng ra nghinh tiếp vào. Trà nước xong, Hoàng Phủ Kính hỏi:
- Chẳng hay hôm nay thân ông và lịnh lang có việc chi mà lộ vẻ lo lắng lắm vậy?
Mạnh Sĩ Nguyên liền bảo Hoàng Phủ Kính đuổi người nhà ra ngoài hết, đoạn đem hết sự việc nói rõ đầu đuôi cho cha con Hoàng Phủ Kính nghe.
Cha con Hoàng Phủ Kính nghe nói Lệ Minh Đường là Mạnh Lệ Quân định cải trang, và con gái Lương Thừa tướng lại là Tô Yến Tuyết, nên lòng mừng khấp khởi:
- Thế thì cũng không đến nỗi bị Lương Thừa tướng oán trách, còn Thánh thượng vốn tánh nhân từ, chắc không sao đâu.
Mạnh Sĩ Nguyên nói:
- Xưa nay tiện nữ đoán việc gì cũng không sai. Hôm nay nó đoán thế nào Thánh Thượng cũng buộc tội thì tôi e chuyện không phải tầm thường, xin thân ông chớ nên thờ ơ, hãy tin vào cung để nhờ Thái hậu can thiệp giùm mới được.

Hoàng Phủ Kính vâng lời, cha con Mạnh Sĩ Nguyên cáo từ lui về. Hoàng Phủ Kính liền vào trong, nói rõ đầu đuôi cho Doãn Phu nhơn nghe và hối Doãn Phu nhơn phải vào cung gấp để lo việc cứu tánh mạng Mạnh Lệ Quân.
Doãn Phu nhơn nói:
- Bây giờ trời đã gần tối rồi, nếu tôi đi thì sợ không còn kịp nữa, vậy phu quân hãy gấp rút viết thư, sai người vào đó thì nhanh chóng hơn.
Hoàng Phủ Kính khen phải, rồi vội viết thư sai gia tướng đem vào cung trao cho Trưởng Hoa Hoàng hậu. Trưởng Hoa Hoàng hậu tiếp được thư liền phúc đáp ngay cho Hoàng Phủ Kính. Hoàng hậu hứa sẽ bảo tấu củng Hoàng Thái hậu, nhờ người bảo vệ tánh mạng cho nàng.
Lúc ấy, Tô Đại nương biết rõ con gái Lương Thừa tướng là Tô Yến Tuyết thì lòng mừng không xiết. Còn Lưu Yến Ngọc lại buồn rầu lo lắng, sợ lâu nay mình đối xử với Tô Đại nương không khéo, có thể khi mẹ con gặp nhau rồi báo thù mình thì nguy lắm!
Lại nói Lệ Minh Đường và Tố Hoa đợi hết canh một mới dắt nhau ra thú thật cùng Lương Thừa tướng và Cảnh Phu nhơn. Hai ông bà nghe qua , lấy làm ngạc nhiên, cho là một việc quá lạ lùng!
Lương Thừa tướng ngồi suy nghĩ hồi lâu rồi khen:
- Mạnh thị một lòng thủ tiết đến thế quả thật trên đời ít có, còn con ta đây quyết liều một kiếp xuân xanh để báo thù cho họ Mạnh, thì lý do nào ta lại không động lòng thương sao? Nếu vậy thì sáng mai đây ta phải lánh mặt không vào triều, để đợi khi nào việc này được triều đinh giải quyết ổn thỏa, ta sẽ lo liệu cho con ta.
Lương Thừa tướng nói dứt lời, rồi bảo hai người an nghỉ. Cả hai mừng quá, đứng dậy vái dài rồi đi thẳng về thơ phòng.
Cảnh Phu nhơn nói với Lương Giám:
- Mạnh Lệ Quân vì chồng mà thủ tiết, lại ra thân dầu dãi quyết một lòng bảo vệ cho chồng, nghĩ thật đáng khen, còn con gái ta đã vì họ Mạnh báo thù, cam chịu lẻ loi suốt mấy năm trường, cũng thật đáng kính phục thay.
Lương Thừa tướng mỉm cười, nói:
- Con gái ta cũng là kẻ trọng nghĩa, vậy để ta bảo họ Mạnh khi kết duyên cùng Trung Hiếu vương phải để nó ngang nhau, chớ không nên để kẻ khinh người trọng.
Cảnh Phu nhơn cười nói:
- Phu quân nói vậy sao được. Thế thường kẻ đến trước là chị mà kẻ đến sau là em, chứ có bao giờ lại ngang vai?
Lương Thừa tướng cười gằn:
- Phu nhơn nói như vậy tức là phu nhơn không biết gì về cái uy quyền của vị Thừa tướng này cả. Phu nhơn nên biết rằng, đã là con gái của quan Thừa tưóng thì không bao giờ chịu làm thứ thất ai đâu. Nhật định tôi sẽ tâu cùng Thánh thượng , xin người phê chuẩn cho con gái ta làm chánh thất để khỏi phụ lòng hiếu của nó, và ta đây mới thỏa dạ.
Lúc ấy bọn nữ tỳ cũng chạy vào trong , nói cho vợ chồng Khương Nhược Sơn hay. Khưong Nhược Sơn cười ha hả:
- Lệ Thừa tướng là nữ lưu giả dạng nam trang, hèn chi nhan sắc đẹp tuyệt vời, thế mà lâu nay ta không biết chớ!
Tôn Phu nhơn tái mặt nói:
- Nếu Lệ Thừa tướng là Mạnh Lệ Quân thì tất nhiên phải kết duyên cùng Hoàng Phủ Thiếu Hoa , thế thì công trình chúng ta xây dựng bấy lâu nay biến tan theo mây khói! Sao phu quân không lấy thế làm buồn, mà vui cười là ý gì?
Khương Nhược Sơn nói:
- Phu nhơn quả là người không có một chút kiến thức gì hết!Mạnh Lệ Quân vốn một trang kỳ nữ trong thiện hạ, nếu nàng có kết duyên cùng Trung hiếu vương thì cũng xử trí với ta ổn thỏa, chứ cần chi ta phải lo.
Tôn Phu nhơn gật đầu như thức tỉnh, trong lòng cảm thấy vui vui.
Đêm hôm ấy, hai cha con Hoàng Phủ Kính thức dậy hồi cuối canh năm, đến mời cha con Mạnh Sĩ Nguyên vào triều.
Khi vua Thành Tôn lâm triều, Lệ Minh Đường vào phủ phục trước kim giai, tâu rằng:
- Muôn tâu bệ hạ! Hạ thần là Lệ Quân Ngọc xin dâng biểu trần tình, kính trình Thánh thượng ngự lãm!
Vua Thành Tôn nghe tâu, nghĩ thầm:
“Ta tin chắc không khi nào nàng dám trái ý ta đâu”.

Nghĩ đoạn, vua truyền chỉ cho đứng dậy rồi bảo nội giám đem tờ biểu trao cho quan Trực nhựt học sĩ tuyên đọc.
Quan Trực nhựt học sĩ cầm tờ biểu của Lệ Quân Ngọc ra đứng giữa triều, trỗi giọng đọc:
“ Thần là Hữu Thừa tướng Lệ Quân Ngọc, tức là tội thần Mạnh Lệ Quân, lấy làm lo sợ vập đầu khẩn tấu trước bệ, ngưỡng mong Thành Thượng rộng lòng ân xá.
“ Thần thiếp đây vốn người Vân Nam, thuộc dòng Châu thị, cũng là con nhà thế phiệt, nòi giống thơ hương, hộ phận liễu bồ, may được theo đòi nghiên bút.
“Thân phụ thiếp là Mạnh Sĩ Nguyên đã mấy đời ăn lộc nước, muôn thuở chịu ơn vua, vẻ vang chức trọng quyền cao, mãn cao áo dài. Thân mẫu thiếp là Hàn thị, được phong Nhứt phẩm Phu nhơn. Thân huynh Mạnh Gia Linh được vinh thăng đến Lưỡng ban thanh tuyển.
“ Thuở bệ hạ vừa lên ngôi cửu ngũ thì thân phụ thiếp đang về hưu, an dưỡng tấm thân già. Lúc ấy, thần thiếp xuân xanh vừa độ cập kê, tuổi ngọc đang thì đợi giá. Thì có Khuê Bích, thứ tử họ Lưu, cùng với Thiếu Hoa, trưởng Nam nhà Hoàng Phủ, cùng đến xin đính ước kết nghĩa châu trần. Quan Bố chánh Tần Thừa Ân và quan Hoàn lộ tự khanh Cố Hoằng Nghiệp đến trao lời môi chước, đứng làm mai kết thân cho hai họ.
“Thân phụ thiếp là Mạnh Sĩ Nguyên, thấy hai nhà đến thỉnh cầu một lúc, khó quyết đoán việc tơ tóc trăm năm. Bởi thế mới bày ra cuộc thi tiễn cho hai vị tài tử đua nghề. Cậy ba mũi tên thần, duyên nợ rũi may do thiên định. Hoàng Phủ Thiếu Hoa bắn trúng cả ba, chứng tỏ đáng mặt anh tài, chỉ nợ đã về tay, thân phụ thiếp mới thuận vầy duyên Tần Tấn.
“Ngờ đâu Lưu Khuê Bích đem lòng oán hận, sắp đặt mưu gian, làm cho Thiếu Hoa suýt thiệt mạng, nát cửa tan nhà, lưu linh cực khổ; lại cậy thế Lưu Hoàng hậu, nhờ thân phụ cậy người xin giáng chỉ tứ hôn, khiến thần thiếp hổ phận nữ nhi, câu “ tùng nhứt nhi chung” vắn cổ kêu trời sao thấu? Thần thiếp đành phải cải dạng trốn đi. Tuy đã liều thân dấn bước lưu linh, nhưng còn sợ trái mạng vua, gây tai nạn cho thân phụ, nên thần thiếp phải tìm người thay. Nào hay nàng họ Tô đã không chịu se duyên, lại quyết liều thân báo oán. Hổ vì sức liễu bồ vốn yếu, nên mũi bạc kia không giết được kẻ thù, đành giữ vẹn tấm băng trinh , đem sanh mạng phó cho dòng nước bạc.
“May cho người ngay trời chẳng phụ, khiến Cảnh Phu nhơn vớt đặng đem về, Lương Thừa tướng thương tình nhận làm nghĩa nữ. Lúc bấy giờ thần thiếp như chiếc nhạn lạc bầy, bơ vơ nơi khách địa. Áo Du Tử mịt mờ muôn dặm, mong Cao Đường thổn thức năm canh. Phải chăng với Thiếu Hoa kia, kiếp trước có nợ ba sanh, hy vọng sẽ có ngày tái ngộ, nên tấc dạ đinh ninh, hiểm nguy không nản, lao khổ chẳng sờn.
“May thay, đất Hồ Quảng có vị phú thương Khương thị, vốn lòng mến kẻ nho sanh, nên nhận thần thiếp cho làm nghĩa tử, mới có điều kiện rèn luyện sử kinh, rồi may mắn liên trúng tam nguyên, rồng gặp hội thanh vân đắc lộ. Vì mến tài, Lương Thừa tướng mời đến, gả cho thứ nữ Tố Hoa; thần thiếp tưởng tình sư đệ, chẳng dám trái lờinên phải lãnh đồng sàng phận rễ.

“ Ngờ đâu khi hiệp cẩn, tình cờ lại gặp cố nhơn, ơn cũ nghĩa xưa, mới khỏi điều tiết lộ. Từ đó, thần thiếp thong thả ra vào cửa các, vì thấm chịu rất nhiều nên cố đáp đền ân nghĩa, không dám xuất hiện nguyên hình. Thần thiếp tự thấy mình vô nhân vô tước, lại thêm trí thiển tài sơ, nên chẳng bao giờ tự cao tự mãn. Bấy lâu nay vẫn định tâm xây dựng sơn hà, đáp ơn Thánh thượng, đợi lúc về hưu sẽ tố trần sự thật. Nay bỗng dưng chân tình bại lộ, thần thiếp tự thấy thân này mang trọng tội, chiếu luật nước khó bao dung. Chỉ còn biết nhờ lượng biển trời soi xét, dung thứ phận hèn; muôn thuở đội ơn, bằng không , búa rìu xin cam chịu?
“Muôn tâu Thánh thượng!
“ Nay thân phụ thần thiếp, tuổi hạc đã cao, ngày tháng chờ mong gặp mặt trẻ thơ, còn thân mẫu thần thiếp thì nhớ thương, lâm bịnh thang thuốc biết cậy vào ai? Thương lấy cảnh già, tình ô liễu đáp đền trong muôn một. Nếu được thứ dung, thân khuyến mã này nguyện khắc cốt ghi tâm. Thần thiếp cúi đầu khiếp sợ cầu xin, tánh mạng này còn mất là nhờ lượng trên soi xét”.
Nghe xong mấy lời bảo tấu của Mạnh lệ Quân, vua Thành Tôn nghĩ thầm:
“Vì quá yêu nàng, ta đã hạ mình dãi gió dầm mưa, nhịn đói nhịn khát đến nhà nàng, hết lời khuyên bảo có một lời mà nàng quyết không chịu nghe, nhẫn tâm phụ bạc. Than ôi! Ta đã khổ công, té ra vô ích”
Nghĩ đến đây, máu hận sôi lên, vua Thành Tôn nghiến răng trợn mắt, vỗ long án, nạt to:
- Hay cho Mạnh Lệ Quân cả gan thật! Phận liễu bồ nhược chất dám cải dạng nam nhi, khi quân phạm thượng , hí vũ đại thần, tội kia dù banh thây cũng chưa đáng? Nay lại dám múa bút tâu liều, tưởng đâu trẫm không noi theo phép nước mà hành tội ngươi được sao?
Dứt lời, vua lập tức truyền võ sĩ áp lại trói Mạnh Lệ Quân đem ra pháp trường xử trảm.

Lời Bình:
Lúc này Mạnh Lệ Quân đứng ra tạ tội với Mạnh Sĩ Nguyên, tất nhiên bị quở trách. Nàng viện lý do là tại song thân không giữ bí mật để cho bại lộ, thành thử nàng mới có thái độ bất hiếu như vậy. Lý do này không vững vàng chút nào cả, chắc nàng cũng thừa hiểu việc bại l ộlà ngoài ý muốn của song thân. Hơn nữa, đã là kẻ sanh thành thì dù c ólàm gì đối với con, con cũng không nên viện lý do để trách cứ; mà đã trách cứ tức là bất hiếu rồi, không còn chối cãi đằng nào được nữa!
Khi được biết Mạnh Lệ Minh Đường là Mạnh Lệ Quân cải trang, vợ của Khương Nhược Sơn biến sắc mặt nói: “Thế thì công của ta bỏ ra xây dựng bấy lâu nay đều mất hết”.
Vợ chồng Khương Nhược Sơn bỏ tiền của ra nuôi Lệ Minh Đường , có phải là do họ thấy anh chàng thư sanh nghèo nàn sống lưu lạc nên bảo bộc hay không? Xin thưa: Không phải thế?
Khương Nhược Sơn là một nhà phú thương , tất nhiên làm việc gì cũng tính vốn, tính lời, nên việc nuôi nấng Mạnh Lệ Quân chẳng qua là muốn phóng tiểu hao để thu đại lợi. Trong lúc người ta có của tiền vinh dự thì muốn cầu địa vị danh vọng nữa là đủ; mà xét con rể của ông ta là những hạng bất tài, làm gì nhờ vả được. Vì vậy, ta cũng khá khen cho ông Khương Nhược Sơn có con mắt tinh đời, chỉ thoáng nhìn qua đã biết Mạnh lệ Quân là người tài nên mạnh dạn bỏ tiền ra nuôi nấng , quả là một tay buôn gian hùng.

Hồi Thứ Bảy Mươi Hai

Thành Tôn ra lệnh chém Lệ Thừa tướng
Thái hậu giáng chỉ xá Mạnh Lệ Quân

Hoàng Phủ Kính thất kinh, bước ra quỳ tâu:
- Muôn tâu bệ hạ, Chỉ vì họ Mạnh muốn cứu chồng và một lòng thủ tiết, nên bất đác dĩ phải cầu công danh, chớ không phải dám khoe khoang tài học. Vả chăng từ lúc họ Mạnh ra làm quan  đến giờ chưa hề Phạm pháp, chỉ có lập đại công mà thôi. Lại nữa, con trai của hạ thần là Hoàng Phủ Thiếu Hoa khi trước đã tình nguyện đợi họ Mạnh về mới chịu thành thân cùng Lưu Yến Ngọc, cho nên đến nay vẫn chưa đồng sàng. Nếu bây giờ họ Mạnh kia chết đi, tức dòng dõi hạ thần phải bị tuyệt, xin bệ hạ thưong tình tha thứ cho.
Mạnh Sĩ Nguyên cũng vập đầu xuống tâu:
- Muôn tâu bệ hạ. Con gái hạ thần vì thủ tiết thờ chồng mà bất đác dĩ phải hành động khi quân. Vả lại, vợ của hạ thần thương yêu con gái lắm, nên từ khi có Mạnh Lệ Quân giả đến nay, bịnh cũ phát lại rất thùy nguy. Xin bệ hạ thương tình tha thứ cho Mạnh Lệ Quân thì vợ chồng của hạ thần mới toàn tánh mạng.
Mạnh Sĩ Nguyên tâu vừa dứt lời thì Mạnh Gia Linh đã quỳ xuống tiếp:
- Muôn tâu bệ hạ. Lão mẫu của hạ thần vì quá thương con gái, nên từ khi Thánh thượng giáng chỉ hạn trong một tháng Trung hiếu vương phải làm lễ thành hôn với Mạnh Lệ Quân giả, thì lão mẫu hạ thần lâm bịnh triền miên; vạn tử nhứt sanh. Nếu nay, bệ hạ đem chém Mạnh Lệ Quân , tất nhiên lão mẫu của hạ thần phải vong mạng. Cúi xin bệ hạ ân tha cho Mạnh Lệ Quân , thì cả nhà của hạ thần đội ơn bệ hạ như trời biển, muôn đời chẳng dám quên.
Mạnh Sĩ Nguyên lại lên tiếnbg tâu tiếp:
- Muôn tâu bệ hạ! Nếu nay con gái của hạ thần chết, tất nhiên vợ của hạ thần phải chết theo và con trai của hạ thần đây vốn thuần hiếu, nên thương em xót mẹ sẽ không tài nào sống được. Xin bệ hạ mở lượng biển trời ân xá và giáng chỉ từ hôn cho, thì hạ thần đội ơn muôn thuở.
Mạnh Sĩ Nguyên tâu vừa dứt lời, những môn sanh của Mạnh Lệ Quân như Dư Toán, Thôi Phàn Phụng, Cừu Huệ Lâm đều quỳ xuống một lượt đồng thanh tâu xin. Nhưng vua Thành Tôn khoa tay, cắt dứt lời tấu phán:
- Nãy giờ các khanh cố tình rỗi tấu, nhưng đó chỉ là tình riêng cá nhân với nhau thôi, chớ không phải chánh luận. Xưa nay công pháp bất vị thân, trẫm quyết không thể nào dung thứ được.

Vua Thành Tôn nói dứt lời, nạt võ sĩ truyền dẫn Mạnh Lệ Quân ra Ngọ môn trảm quyết, nhưng Mạnh Lệ Quân mặt không đổi sắc, ung dung bước theo võ sĩ.
Lúc ấy Hoàng Phủ Thiếu Hoa trong lòng rối loạn, lật đật quỳ xuống để tâu xin, chẳng dè chàng bịnh vừa mới khỏi, lại thêm quá kinh tâm, nên run rẩy ngã lăn ra chết giấc, đôi mắt trợn ngược, hàm răng cắn chặt, tay chân cứng đờ. Hoàng Phủ Kính kinh hồn lạc phách, ôm Thiếu Hoa vào lòng, khóc rống lên:
- Con ôi! Hãy mau tỉnh dậy, nếu con có bề gì thì chắc cha đây không thể nào sống nổi con ôi.
Vua Thành Tôn thấy tình cảnh như vậy, trong lòng cũng hơi khiếp, liền hối nội giám lấy nhơn sâm đem đổ cho Thiếu Hoa . Nội giám vâng lịnh. Trong giấy phút, Thiếu Hoa cựa mình tỉnh dậy.
Vua Thành Tôn chưa kịp phán lời chi, đã thấy nội giám quỳ xuống tâu:
- Muôn tâu bệ hạ. Có chiếu ân xá của Hoàng Thái hậu đến.
Vua Thành Tôn xem chiếu ân xá của Hoàng Thái hậu, rồi nghĩ thầm: 
“Ta vì chút tình riêng mà nóng giận, chứ xét cho kỹ thì không nên bắt tội. Nhưng nàng đã không kể đến cái công dầm mưa dãi gió của ta hôm ấy thì quả là con người bạc tình! Nếu nay ta tha nàng, thế nào nàng cũng cười thầm ta”.
Nghĩ rồi, vua Thành Tôn truyền chỉ:
- Nay vì có lệnh của Hoàng Thái hậu, trẫm phải tạm xá tội cho Mạnh Lệ Quân, hãy đem giam vào ngục thất, chờ ba ngày sau sẽ đem hành hình.
Võ sĩ y lệnh, còn vua Thành Tôn thì tuyên bố bãi triều, di giá hồi cung.
Lúc ở nhà, Mạnh Lệ Quân đã đoán biết trước thế nào mình cũng bị giam nên nàng đem con Vinh Lang theo vào trong ngục thất để hầu hạ nàng. Thủ ngục quan bèn dọn riêng một căn phòng cho hai thầy trò ở.
Khi bãi triều, Mạnh Sĩ Nguyên vội vào ngục thăm Mạnh Lệ Quân và khuyên giải:
- Con chớ sợ hãi, để sau ba ngày đây chúng ta sẽ tìm cách bảo tấu cho con.
Mạnh Lệ Quân lại căn dặn Mạnh Sĩ Nguyên:
- Khi thân phụ về nhà, chớ nên nói với thân mẫu con rằng con bị giam lại trong ba ngày rồi mới đem ra hành quyết. Người có thể buồn rầu, nguy đến tánh mạng!
Mạnh Sĩ Nguyên gật đầu khen phải, rồi lui về phủ. Vừa về đến nhà, Hàn Phu nhơn đã hỏi:
- Chẳng hay việc Mạnh Lệ Quân dâng biểu xin cải trang ra thế nào?
Mạnh Sĩ Nguyên thuật lại đầu đuôi, nhưng chỉ nói giam Mạnh Lệ Quân lại trong ba ngày sẽ giải quyết sau, chứ không nói đến việc hành hình, thành thử Hàn Phu nhơn cũng an lòng. Còn Tố Hoa khi hay được tin ấy thì khóc òa lên, nói:
-Xưa nay hai mẹ con tôi chịu ơn họ Mạnh rất dày, nếu nay Mạnh Tiểu thơ có bề gì, tôi đây cũng không thể nào sống một mình được!
Lương Thừa tướng liền khuyên giải:
- Mạnh thị đã được hoãn cấm vào ngục, tất nhiên tánh mạng chẳng hề chi, con chớ nhọc lòng lo sợ.
Tố Hoa vội vã vào phòng sửa soạn mùng nệm, bạc tiền , thuốc men cùng các vật dụng , sai gia tướng đem thẳng vào ngục trao cho con Vinh Lang để phòng ứng dụng.
Mạnh Lệ Quân thấy vậy vô cùng cảm kích, lên tiếng khen:
- Dầu cho vợ chồng thiệt chưa chắc đã cư xử được như vậy, nàng đối với ta thật tử tế quá!
Nhắc qua cha con Hoàng Phủ Kính về đến phủ đã thấy Doãn Phu nhơn và Tô Đại nương đón hỏi. Hoàng Phủ Kính thuật rõ đầu đuôi cho nội nhà nghe. Giang Tam Tẩu nghe nói không bằng lòng, vội vào trong phàn nàn với Lưu Yến Ngọc:
- Ai bảo tiểu thơ bày diệu kế làm chi cho người ta vào tâu cùng Hoàng hậu cởi giày khám nghiệm. Bây giờ đây, nếu sự việc êm xuôi thì Tô Yến Tuyết kia cũng trên bực tiểu thơ rồi đó!
Lưu Yến Ngọc đáp xuôi:
- Ta chỉ cầu cho yên phận thì thôi, chớ nên oán trách.

Nói qua Hoàng Thái hậu, khi ban chiếu ân xá, sai nội giám đem vào triều thì một lát sau thấy nội giám về tâu:
- Thánh thượng chưa chịu ân xá, chỉ truyền đem giam Lệ Thừa tướng vào ngục thất, đợi ba ngày sau sẽ đem ra hành hình.
Trưởng Hoa Hoàng hậu nghe nói mặt mày biến sắc. Thái hậu hiểu ý, liền tỏ lời khuyên nhủ:
- Hoàng hậu! Con đang mang thai trong người, chớ nên ngồi lâu bất tiện, vậy con hãy về cung an nghỉ, việc họ Mạnh đã có ta đây. Bề gì Thánh thượng phải tha thứ, con chớ nhọc lòng lo lắng.
Trưởng Hoa Hoàng hậu tâu:
- Cả nhà Hoàng Phủ chịu ơn họ Mạnh rất dày, nếu nay họ Mạnh chưa được tha, thì làm sao con có thể an tâm trở về cung được.
Trưa hôm ấy, Hoàng Thái hậu hay tin vua Thành Tôn đã về cung, liền sai nội giám triệu vua đến bảo:
- Tuy Mạnh Lệ Quân là một nữ lưu, song tài năng xuất chúng . Chỉ một tay nàng đã làm cho tổ quốc thanh bình, triều thần hòa thuận, dẹp được gian thần, giữ yên bờ cõi. Còn ta đây được sống sót đến ngày hôm nay cũng nhờ ơn nàng ra tay cứu chữa. Hơn nữa, nàng là một nữ nhi trinh liệt, trên đời ít có, đáng cho mọi người khâm phục. Con đã làm bực thánh quân, phải có tấm lòng rộng rãi, kíp tha nàng đi mới phải, đồng thời cho phép nàng được kết duyên cùng Hoàng Phủ Thiếu Hoa . Cớ sao con lại đem nàng giam cầm vào ngục thất, chính mẹ đây cũng không biết con có ý gì mà hành động như vậy.
Vua Thành Tôn lúng túng không biết trả lời sao cho phải, đành chấp tay thưa:
- Con xin vâng mạng mẫu hậu để sáng mai con sẽ tha nàng.
Trưởng Hoa Hoàng hậu thấy vua Thành Tôn bằng lòng , liền đứng dậy tạ ơn rồi lui về cung, còn vua Thành Tôn trở ra Thiên điện, ngồi nghĩ thẹn thầm:
“Mình là một vị Thiên tử mà lại tham tình trăng gió, đến khi không thực hiện được lại đem lòng oán hận, ỷ quyền uy giam người vô tội, thì làm sao thiên hạ phục ta được”.
Càng nghĩ, vua càng cảm thấy hổ thẹn, nên sáng hôm sau vua không ngự ra triều, chỉ thảo chiếu sai nội giám đem vào ngục xá tội cho Lệ Minh Đường.
Nội giám vâng lịnh, lãnh chiếu, lên ngựa thẳng vào ngục thất, ngục quan liền dọn bàn hương án cho Mạnh Lệ Quân tiếp chỉ.
Chiếu chỉ như sau:
“Thừa tướng Lệ Quân Ngọc nguyên là nàng Mạnh Lệ Quân giả trang, chiếu theo phép nước thì tội ấy khó dung, lẽ ra phải xử quyết, để răn kẻ khác. Nhưng xét vì họ Mạnh có công với xã tắc, mấy phen làm cho quốc thái , dân an, lại rành nghề y học, đã từng cài tử hoàn sanh cho Hoàng Thái hậu , rộng lượng tha thứ cho được toàn sanh vô tội.
“Cho phép Mạnh Sĩ Nguyên được đem Mạnh Lệ Quân về gả cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa làm chánh thất. Hạn đến ngày ba mươi tháng tám, phải cử hành xong lễ thành hôn.
“ Còn nàng Mạnh Lệ Quân giả ở Vân Nam cũng được ân xá cho vô tội, các đồ sính lễ phải giao trả lại cho Vương phủ.
Sau khi nội giám đọc chiếu xong, Mạnh Lệ Quân cúi lạy tạ ơn. Rồi nội giám lại đem tờ chiếu ấy đến trình với Hạng Long.
Hạng Long từ lúc hay tin Mạnh Lệ Quân thiệt xuất hiện thì nghĩ lấy làm hối hận, sợ hãi vô cùng, muốn trốn thoát để tránh tai vạ, nhưng nghĩ lai lịch của mình đã rõ ràng, nếu có trốn cũng không khỏi, nên buộc lòng phải ở đó chờ triều đình phân xử. Cho nên khi Hạng Long tiếp đặng chiếu ân xá thì lòng mừng khấp khởi, bèn cậy An Tri huyện lo thương nghị cùng Doãn Thượng Khanh đặng giao trả đồ sính lễ.
Lâu nay, An Tri huyện được Hạng Long hậu đãi nên cũng ráng sức lo cho xong xuôi công việc. Lúc bấy giờ, Hạng Long nghĩ giận cho vợ chồng Hầu Ngũ lắm, vì hắn xúi giục khiến cho mình tham phú quý, chuốc lấy cái nhục vào thân.
Sau đó Hạng Long gom góp tiền bạc, trở về quê vũ an phận làm ăn. Về sau, nghe đâu Hoàng tử của nước Triều Tiên đến mua nàng Hạng Nam Kim về làm vợ. Thế là cái ước vọng lấy chồng vương tước của nàng cũng được đắc kỳ sở vọng.
Nhắc lại khi Mạnh Sĩ Nguyên hay tin Mạnh Lệ Quân được tha rồi, vội vã sai gia tướng đem kiệu rước về, đồng thời gởi tặng cho Thủ ngục một trăm lượng bạc.
Khi Mạnh Lệ Quân về đến nơi, Hàn Phu nhơn chạy ra ôm vào lòng khóc nức nở. Sau đó, Mạnh Lệ Quân vào phòng cải dạng nữ trang rồi bước ra làm lễ tương kiến.
Phương thị thấy thế mỉm cười, nói:
- Cô nưong làm việc gì cũng lanh lợi hơn người, nhưng cớ sao đã đến bây lớn mà chưa xỏ lỗ tai.
Hàn Phu nhơn cười, rước lời đáp:
- Chỉ vì thuở bé nó hay sợ đau nên không nỡ xỏ , nay nó đã trưởng thành, dù có đau cũng phải ráng chịu, chứ chẳng lẽ để vậy thì sao cho ra con gái?

Nói rồi, bà ta lấy đồ xỏ lỗ tai cho Mạnh Lệ Quân. Lúc ấy con Vinh Lang cũng đã cải trang xong, nội nhà xúm lại chuyện trò vui vẻ.
Mạnh Lệ Quân nói với Mạnh Sĩ nguyên và Mạnh Gia Linh:
- Xin thân phụ và thân huynh hãy mau mlau qua mời cha con Võ hiếu vương qua tạ ơn Lương Thừa tướng , vì người đã trọng đãi con bấy lâu nay, với lại con gái người là Tô Yến Tuyết đã cùng con tình nguyện thờ một chồng là Hoàng Phủ Thiếu Hoa, vậy thân phụ cũng nên nói trước.
Mạnh Sĩ Nguyên khen phải, rồi cùng Mạnh Gia Linh lên kiệu ra đi.
Nói về Tô Hoa, từ khi Mạnh Lệ Quân bị giam vào ngục thất, nàng buồn rầu khôn xiết, lúc nào cũng khóc lóc không ngưng giọt lệ, nên khi Lương Thừa tướng hay tin Mạnh Lệ Quân được ân xá và cho phép kết duyên cùng Trung hiếu vưong thì lật đật về nói cho Tố Hoa hay, Tố Hoa mừng rỡ thưa:
- Con đã tình nguyện cùng tiểu thơ cùng nhau thờ một chồng, vậy mong nhờ nghĩa phụ tác hợp cho.
Lương Thừa tướng nói:
- Để rồi đây ta sẽ vào tâu cùng Thánh thượng giáng chỉ cho con được lmà chánh thất.
Thừa tướng nói đến đây, bỗng thấy nữ tỳ vào báo:
- Có cha con Võ hiếu vương và cha con Mạnh Thượng thơ xin vào yết kiến.
Lương Thừa tướng lật đật chạy ra nghinh tiếp vào phân ngôi chủ khách, tiếp đãi ân cần. Trà nước xong, Mạnh Sĩ Nguyên lên tiếng nói:
- Bấy lâu nay tiện nữ lừa dối Thừa tướng, thật tội ấy rất nặng. Nay Thừa tướng thương tình xá tội cho, nên cha con tôi đến đây hầu bái tạ.
Nói rồi, quỳ mọp xuống đất. Cha con Võ hiếu vương cùng đồng quỳ xuống nói:
- Con dâu nhà Hoàng Phủ tôi vẫn đắc tội cùng Thừa tướng , nay chúng tôi cùng đến đây tạ tội xin Thừa tướng tha thứ cho.
Lương Thừa tướng thấy vậy, liền quỳ xuống đáp lễ rồi cùng đứng dậy mời ngồi. Đoạn, Lương Thừa tướng nói:
- Tôi không ngờ hai nàng đều là kẻ trinh bạch, trên đời ít có, lại nguyện thờ chung một người quân tử. Tôi đây cũng lấy làm hân hạnh, được ngưòi rể như Trung hiếu vương thì còn gì vui sướng cho bằng. Vậy để tôi vào tâu cùng Thánh thượng đặng xin người giáng chỉ tứ hôn.
Hoàng Phủ Thiếu Hoa đáp:
- Mong ơn Thừa tướng thương tình, chớ kẻ hèn này đâu dám sánh vai cùng một vị thiên kim tiểu thơ, con của Thừa tướng.
Lương Thừa tướng vuốt râu cười nói:
- Việc lương duyên là do nơi trời định nên mới có hoàn cảnh đặc biệt đến thế, hà tất Trung Hiếu vương phải khiêm nhường làm gì?
Hoàng Phủ Kính và Mạnh Sĩ Nguyên đồng đứng dậy nói:
- Nếu Thừa tướng đã có lòng cố chấp, xin hãy nhận cho Trung hiếu vương làm lễ.
Hai người nói vừa dứt lời , đã thấy Hoàng Phủ Thiếu Hoa khép nép bước đến lạy Lương Thừa tướng. Lương Thừa tướng đỡ chàng dậy rồi cùng với Hoàng Phủ Kính và Mạnh Sĩ Nguyên làm lễ thân gia. Đoạn cùng nhau an tọa, chuyện trò thân mật hồi lâu mới cáo từ ra về.

Lời bình:
- Đến bây giờ, Mạnh Lệ Quân đã hai lần múa bút trước mặt vua Thành Tôn . Lần đầu tiên tại vườn Thượng uyển, nàng uống rượu múa bút tả tình, tả cảnh có khi nàng ngạo mạn xem mình như một vì tiên đang thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, mỗi chữ nàng viết ra gợi vào lòng vua một mối cảm hoài sâu sắc. Lời văn của Mạnh Lệ Quân lúc ấy như một liều thuốc mê hồn, làm cho vua Thành Tôn yêu mê yêu mệt.
Hôm nay cũng ngòi bút ấy, cũng tuồng chữ viết ấy, lời văn lại có vẻ khẩn cầu thống thiết hơn, thế mà mỗi chữ của Mạnh Lệ Quân  đã làm cho vua tức tối, giận căm gan. Cứ xem cái sắc giận ấy, chắc vua Thành Tôn cũng không đủ nghị lực để xem xét hết tờ biểu của Mạnh Lệ Quân nữa là khác! Khi cầm đến tờ biểu này, đoán chắc vua cũng không thèm xem, vì làm sao vua có đủ trí để xem. Vua còn đang nghĩ đến mình địa vị tối thượng, mà đã hạ mình gội gió dầm mưa đến cầu xin một chút tình thương. Vua đang học một bài học đích đáng là: địa vị và tiền bạc không thể thắng được tình yêu.
Sự giận dữ của vua Thành Tôn có nhiều ý nghĩa. Một là vua giận cho địa vị đế vương không tác dụng gì trên lĩnh vực tình yêu; hai là vua giận cho mình đã non nớt tính nhầm một bài toán, để phải hạ mình xấu hổ, hôm nay trên tình trường phải thất bại ê chề.
Xét cho cùng thì vua Thành Tôn đứng trước văn quan võ bá quan hôm nay, người xấu hổ nhiều hơn là giận dữ, nhưng phàm kẻ làm lớn thường thường muốn giấu bớt sự hổ thẹn của mình, lại hay làm mặt giận thế thôi