Hắn ôm chai rượu và cuốn sách vào lòng học mãi đến khuya, nhưng chỉ thấy những giòng chữ nhảy múa trên sách. Hắn mong đợi những giòng chữ ấy nhảy vào đầu hắn, cho đến khi mệt mỏi quá ngủ thiếp đi.
Đêm đêm, Bình mở to máy ghi âm để học. Thỉnh thoảng, hắn cũng thuộc được một vài bài dễ, nhưng thuộc mà không hiểu gì hết. Có những bài hát, nghe đi nghe lại mãi thì người ta cũng hát theo được. Đó là phương pháp mới để học ngoại ngữ. Hắn có thể lảm nhảm chữ được chữ mất “ hát” lên một vài câu, nhưng ý nghĩa và văn phạm thì không tiêu hóa lẫn với rượu được.
Tuần nào Bình cũng thi trượt. Điểm của hắn luôn luôn ở vào quãng được vớt để mong cứu vãn tình thế làm hắn hoang mang. Từ ngày bắt đầu đi làm, lần này là lần đầu tiên hắn được sống trên đất liền ngày này qua ngày khác, được ở trong cái nhà không cảm thấy sàn nhà chao đi chao lại, ngoài cửa sổ không nghe thấy tiếng sóng vỗ, đi vào đi ra không phải cúi đầu khom lưng, được nằm trên giường rộng thênh thang, và được nhìn lên cái trần nhà cao đến mênh mông.
Hắn tiếc cuộc sống này, muốn bám víu đủ một năm, nhưng tuần thi nào cũng trượt. Cứ như thế, chỉ một vài lần nữa, người ta sẽ cho hắn trở về đơn vị cũ với lời phê trên lý lịch: ” không có khả năng ngoại ngữ”. Thế thì đời tàn rồi còn gì ? Cửa tương lai đóng chặt thêm một chút. Không có khả năng ngoại ngữ, nghĩa là kém thông mình, nghĩa là dốt, và cũng có nghĩa là không thể làm việc bằng trí óc được. Nhiệm vụ lau chùi sửa máy chắc còn phải làm dài dài.

Ngày mai chưa biết ra sao, còn lại ngày nào, hắn phải cố gắng ngày ấy. Đêm đêm, cả hai dãy hàng xóm cùng học một bài với hắn. Tiếng máy vi âm vang to đến nỗi hàng xóm, nhất là trẻ con, phần nhiều thuộc bài trước hắn. Sáng sáng, hắn ôm mối lo đến trường, khắc khoải đợi ngày hôm sau chưa biết bài học sẽ dài hay ngắn và sẽ “ kinh khủng” đến như thế nào.
Lúc xe hắn đi qua là lúc Kim phải từ nhà ra, để nhập vào đoàn xe trên đường.
Tất cả những con người ấy đều là đồng hồ của Kim. Những người hàng xóm biết giờ giấc và động tĩnh, tâm sự của nhau như người nhà, và chia xẻ những nỗi buồn vui như bạn thiết.
Nhưng còn Kim? Các bạn của Kim đã biết gì về nàng? Kim là người Hàn quốc. Lúc chiến tranh bùng nổ, Kim mới hai mươi tuổi, mới lấy chồng, mới có đứa con đầu lòng, mới từ giả đại gia đình phong kiến để bước vào cuộc sống văn minh Aâu hóa với chồng. Chồng Kim là một sĩ quan trong quân đội chính qui. Quê hương của hai người cùng ở Bắc Hàn. Khi cuộc phân chia Nam Bắc xảy ra, vợ chồng Kim hết đường về. Cả đại gia đình chết lần chết mòn theo với những trận đánh chánh thức, đánh vụng trộm, những vụ tập kích, đột kích lẫn nhau. Chồng Kim tử trận trong một cuộc phục kích gần thủ đô. Kim bế con chạy loạn. Nàng được một gia đình Mỹ bảo trợ đem sang Mỹ. Thế là gần hai mươi năm nay Kim sống yên lành với con, với nghề thư ký đánh máy cho một hãng tư.
Từ một cô ký trẻ mới góa chồng với một đứa con thơ, thời gian đã biến Kim thành một bà không già không trẻ, có một đứa con trai đã đến tuổi quân dịch.
Nhiều mối tình vụn đã thoáng qua. Những người bạn trai của Kim thích nói chuyện, đi chơi với Kim, vì Kim đẹp một vẻ đẹp Á Đông dịu dàng, Kim hiểu rộng và Kim nói chuyện có duyên. Nhưng không ai đi xa hơn. Không ai nghĩ đến chuyện chia sẻ cuộc đời, khi thấy có đứa con trai cao sừng sững trong nhà. Cứ tưởng tượng đến chuyện nuôi ăn học, nuôi mặc, nuôi thuốc thang đau ốm con người khác, là họ ngán và chạy hết.
Lúc chồng Kim mới mất, tình yêu còn nồng nàn, Kim tưởng như có thể chết theo chồng, có thể tình nguyện ở vậy suốt đời nuôi con, không bao giờ còn có thể yêu ai được nữa.
Thời gian qua, nhớ thương nhạt dần, thêm vào cuộc sống máy móc đuổi bắt thời gian, nhiều nhu cầu vật chất làm xao lãng những kỷ niệm thơ mộng yêu đương xa xưa. Kim thấy ngán và mệt mõi với những tranh đấu cam go hàng ngày. Nàng mong gặp một người bạn đồng hành trên đường đời còn dài dằng dặc . . . Nhưng những “Hiền nhân quân tử´ “ đã đến với Kim chỉ là những kẻ thèm của lạ, những câu chuyện lòng, chuyện trái tim, chuyện tình cảm chỉ là món tráng miệng khi “ trà dư tửu hậu” cho gấm thêm hoa buổi gặp gỡ. Không ai có ý định làm bạn đường dài hơn một số ngày tháng đếm được trên đầu ngón tay.
Những kinh nghiệm chua chát biến Kim thành một con người khác. Kim không tin tưởng, không chờ đợi, và cũng không đem tình thương thật ra cho ai nữa. Kim đi chơi với các bạn để tiêu phí thì giờ, để đỡ chán cuộc sống máy móc, để thay đổi chương trình bất di bất dịch hàng ngày. Dự cuộc vui chỉ là thay đổi cảnh trí, nhìn một khía cạnh khác của tháng ngày cho đỡ phát phiền mà thôi.
Có tiếng vẫy mạnh trong hồ cá vàng. Kim dậy ra phòng khách thăm cá và cho nó ăn. Mọi ngày, Kim vẫn cho cá ăn vào giờ này. Hôm nay Kim không phải đi làm, nhưng cá đã quen được ăn vào giờ nhất định. Kim cũng như những ông bà già khác, những con người độc thân hay có con đã lớn ở xa: những người này không có ai để vuốt ve, bồng bế yêu chiều, họ thường phải nuôi một con vật gì như chó, mèo, chim, cá để chuyện trò, và để thương yêu . . . một chiều.
Muốn bớt suy nghĩ, Kim vẫn thường tìm bận rộn đủ mọi cách. Ngoài giờ đi làm, nàng có một cái vườn thật to để làm cỏ, tưới cây. Kim tự chùi nhà cửa, giặt dũ, quét tước, nấu nướng, may vá. Thế nhưng thời gian gần đây Kim chán tất cả, không thấy có hứng thú làm gì hết.
Như đồng lõa với lười biếng, trời mưa tầm tã suốt mấy ngày liền. Các vùng thấp, nước ứ đọng trên đường từng vũng lớn, mỗi lúc có một chiếc xe đi qua là bắn tung tóe cả lên. Nhờ thế, Kim có cớ để không đi phố, đi chợ, và cũng không ra làm vườn.
Tiếng hát ở máy thu thanh đang ngân nga bài “ The green grass of home” Kim thích nhất. Mỗi khi nghe đến câu” tôi muốn sờ lên đám cỏ xanh ở quê tôi.. .” Kim thấy mình cũng có ý tưởng ấy. Trời! Từng đám cỏ xanh mướt mịn màng ở quê hương, nếu được sờ, được dẫm lên, thì sung sướng biết bao!
Tiếng nhạc đang dìu dặt bỗng nhiên ngừng lại. Kim đang say sưa nghe, bị cắt mất nguồn cảm hứng, giận dỗi quay vòng kim sang đài khác để thử tiếng. Chiếc đồng hồ liền với máy cũng đứng yên, kim chỉ giây đứng sững ra đấy một cách rất ngây thơ, như đời chưa từng làm khổ ai vì cái trò chơi đuổi bắt thời gian cả. Kim bật điện để xem máy không chạy vì bị hỏng, hay vì không có điện. Đèn không đỏ, lò sưởi điện cũng đã ngừng nhả hơi ấm.
Lắm hôm điện tắt, nhưng chỉ vài tiếng đồng hồ rồi chạy lại như thường, Kim chỉ việc chờ một người nào đấy ở cùng đường, nóng ruột hơn nàng, gọi điện thoại báo tin cho nhà điện biết để chữa quãng bị hỏng.
Kim bỗng thấy muốn bận rộn làm một việc gì cho đỡ bức rức, nhưng nghĩ mãi không ra. Phần giải trí có máy hát, máy phát thanh , máy truyền hình, tất cả đều không chạy, đọc sách thì không đủ ánh sáng mà cũng không có đèn. Phần việc làm thì máy giặt, máy sấy, máy hút bụi, máy may, không có điện cũng không dùng được. Kim lặng lẽ bó gối ngồi nhìn đàn cá vàng bơi quanh quẩn trong chậu, gian phòng lạnh dần, lạnh dần như trông thấy rõ khí lạnh đang tiến tới từng bước một.
Thấy đói bụng, Kim mở tủ lạnh tìm thức ăn. Tủ không điện, tối âm u, Kim không tìm thấy gì ăn được. Ngăn đựng thịt ướp đông bắt đầu tan đá, nhỏ từng giọt nước xuống các ngăn. Tất cả đều sống, đều lạnh, đầu cần phải nấu chín, hâm nóng, nhưng cái bếp điện không có ý hưởng ứng. Kim đành uống một cốc sữa tươi dằn bụng. Kim uống từ từ, nuốt dần từng ngụm nhỏ, sữa đi đến đâu nghe lạnh đến đấy.
Kim chợt nhớ đến mấy bắp cải, bèn lấy ra muối chua theo kiểu Đại Hàn. Kim xóc cải lẫn với ớt bột, gừng, tỏi và hành hoa thái nhỏ. Cho vào lọ xong, Kim hòa nước muối vừa mặn, thêm một viên đường rồi đổ vào lọ. Chờ độ năm hôm nữa Kim Chi chín. Tất cả các vị chua cay mặn ngọt khác nhau của hành, tỏi, gừng, ớt, đường muối hợp chung với nước dưa chua, sẽ khai vị vô cùng. Ngày xưa, mẹ nàng hay làm món này, và bà làm khéo nhất làng, nên lúc sinh Kim, cha Kim đã lấy tên món dưa chua Kim Chi để đặt cho nàng. Từ ngày sang Mỹ, Kim chỉ làm dưa theo kiểu dối này, chứ thực ra, còn cần nhiều thứ gia vị khác nữa. Mẹ nàng còn làm thứ cải để nguyên cả bắp, cuốn bên trong một con cá mực hay cá thu, chất đầy một vò thật to. Thứ dưa này phải để hàng nửa năm mới ăn được, vì phải chờ cho cá hay mực thành mắm, chất mắm thơm ngon thấm vào lá dưa. Lúc vò dưa được mở ra lần đầu, từ trong nhà ra đến ngoài đường, làng trên xóm dưới đều ngửi thấy mùi thơm.
Dưa làm xong, còn suốt cả một ngày dài đằng đẵng, Kim không biết làm gì. Cửa kính sau nhà Kim trông ra vườn. Cửa thật lớn bằng ba cửa thường, từ chân tường vươn cao lên gần trần nhà, như một bức tường bằng kính. Kim lấy cái chăn điện quấn vào người, chăn không có điện nên quá mỏng manh và lạnh như tất cả mọi thứ khác trong phòng. Kim nằm lăn xuống sàn nhà nhìn ra vườn sau. Chợt ngẫng đầu nhìn lên, Kim bỗng thấy như lạc vào một thế giới khác. Cũng vẫn những cây gỗ đại thọ ấy, ngày thường, lúc Kim đứng thẳng, nhìn thấy khác hẳn bây giờ. Nằm xuống sàn thấp nhìn lên, chúng nó như hùng vĩ thêm, cành lá như nhiều thêm, và có vẻ thơ mộng hơn.

Kim thấy tất cả cái gì cũng như cô đọng lại, thời gian cũng vậy. Nếu thời gian mà có qua thật, thì giờ phút này điện phải chữa xong rồi. Nhưng máy hát, máy phát thanh, tủ lạnh, máy may, lò sưởi, máy giặt, máy sấy, tất cả những thứ làm cho một gia đình sống động và linh hoạt, vẫn còn im lìm. Chúng lạnh lùng đứng lì ra đấy, không hợp tác cũng không phản đối. Chúng chỉ chiếm một chỗ ngồi rồi ra điều kiện: có điện thì tôi sống, tôi làm việc, không có điện thì tôi chết, tôi không làm gì được hết.
Trí não Kim đang thả trôi một cách lười biếng, bỗng dưng bừng tĩnh dậy, như chợt nghĩ ra điều gì. À, phải rồi, Con người cũng như máy móc, còn quan rọng hơn là đằng khác. Cái bọn máy móc kia phải có điện mới làm việc được thì con người cũng thế. Phải có tình. Tình yêu là luồng điện, là nguồn sống của nhân loại. Nếu không có tình yêu thúc đẩy thì loài người cũng sẽ như máy không điện cứ nằm lì ra đấy, qua ngày một cách uể oải, đến đâu hay đó, không biết thú vị sống là gì nữa !
Nghĩ đến mình, Kim thấy chính mình xưa nay cũng đã bị cái luồng điện kia chi phối khá nhiều mà không biết. Những năm sau này, Kim hay nằm lì ra một cách lười biếng, không còn chí hoạt động hăng hái trước kia. Những việc trong nhà, ngoài vườn, ngày xưa Kim làm một cách trìu mến say sưa, thì ngày nay làm cho qua ngày giờ hay chỉ vì, trách nhiệm, bổn phận. Nhớ đến lúc mới dọn về đây, Kim đã thao thức nhiều đêm suy nghĩ, mơ tưởng phác họa bản đồ lập vườn. Nơi nào sẽ trồng cây, nơi nào sẽ trồng hoa, bồn cỏ đâu, bể cá xây cách nào . . . Sáng dậy đi làm, mắt đỏ mọng vì mất ngủ, nhưng tinh thần vẫn tỉnh táo như thường. Còn bây giờ, giá cái mái nhà sập góc bên này, chắc Kim sẽ đẩy giường sang góc bên kia, rồi cứ thế mà ở.
Ngày xưa, lúc còn trẻ đẹp, thỉnh thoảng có vài người bạn đến chơi, Kim dọn dẹp nhà cửa, sửa soạn thức ăn, y phục ưa nhìn, hợp thời trang, lại còn má phấn môi son rất xinh đẹp nữa. Bây giờ, những thanh niên anh tuấn hay xí trai ấy đã biến mất vào hư vô như luồng điện hôm nay. Không có điện, các thứ máy móc nằm chình ình một đống. Không có tình, con người cũng sống lì ra đấy, mặc ngày tháng thả trôi.
Ngày xưa, có khi Kim cũng đã rất khó tính, hay chê khen: anh này lùn, anh kia cao, anh nọ thông minh, anh kia ngớ ngẩn. . . Bây giờ, những con người dù dốt dù thông ấy biến đi đâu mất cả?
Kim ghé mặt xuống sát đất để nhìn lên. Đám cây gỗ đỏ như vươn cao, cao hơn nữa. Nhưng càng cao, ngọn cây như càng trơ trọi bơ vơ.
Kim chợt nghĩ đến những người hàng xóm láng giềng của nàng. Bà già Nhật tay chân run lập cập, ngày ngày đợi cuối tuần con và rể đến cắt cỏ, đợi cơ hội về lại đảo Hokaido xa vời . . . Anh chàng hải quân u mê đợi ngày được tin thi rớt như một cái án treo trên đầu, không biết ngày lãnh án bao giờ sẽ đến . . . Ông Đức với bà vợ . . .theo gái . . . Tất cả những con người ấy, bây giờ điện tắt, đang làm gì? Đang thắc mắc gì?
Vẳng lên tiếng đàn nhẹ nhàng thanh thoát của ông Hà. Kim mỉm cười bảo thầm:
• May mà cây đàn dương cầm của ông Hà không phải là đàn điện.
• Ít ra trong xóm này có một người còn giữ được nguồn vui.